niedziela, 19 października 2014

LITWA, ŁOTWA, ESTONIA - praktyczny poradnik podróżnika

(kwiecień i sierpień 2014)


                                                                                                                                              To co wiemy, to zapodajemy. Próżno tu będzie szukać informacji o kempingach, czy innych hotelach. Podzielimy się jedynie informacjami przydatnymi w uprawianiu tego ....... "klasycznego" karawaningu.

Litwa

        Kraj dobrze znany karawaningowej braci, bo tuż za    miedzą położony. O Wilnie i Trokach już wszystko zapomnieliśmy, bo lata temu tam byliśmy. Na   Litwie obowiązuje jeszcze waluta lit o wartości około 1   lit = 1.2 plz, ale już niedługo! Od 1 stycznia 2015 Litwa   wejdzie do strefy euro.
        Tymczasem podam kilka przykładowych cen (w    litach) z naszej tegorocznej podróży: kawa 4, WC    1, drożdżówka 1 LIT, chleb ciemny 2.69, papryka czerwona 9.99 kg, banany 5.19 kg, wstęp do parku w skansenie Rumszyszki 2, do skansenu 5, parking przy skansenie Rumszyszki 8, muzeum pałacowe Rakiszkach 3 + 5 za wykonywanie zdjęć. Czyli ceny generalnie jak w Polsce

Nasze miejsca postojowe:

                                                                                                                           Kowno. Ciekaw miejsce na P free, koło zamku, kilkaset metrów od Rynku. Na miejscu płatna WC. Wieczorami b.tłoczno, w nocy i w ciągu dnia spokój. Dobre do zwiedzania starego miasta. Niestety, nigdzie w okolicy nie znalazłem wody. (N 54.899830° E 23.887190°)

                                                                                                                              Kilka kilometrów od centrum Kowna znajduje się największy na Litwie zespół klasztorny Pożajście. Obok duży P free, idealny na nocleg. W nocy cisza i spokój. Jest możliwość zatankowania wody w restauracji klasztornej. Wokół ciekawe trasy rowerowe. Koordynay miejsca: (N 54.875915° E 4.020525°)
                                                                                                                               Pożajście. Kilkaset metrów od głównego parkingu klasztornego, jest kolejne miejsce, z możliwością zatrzymania się kamperem. Duży, bezpłatny parking, nad brzegiem "koweńskiego morza". Możliwość kąpieli i biwakowania. Na miejscu bezpłatna toaleta. Teren oświetlony. Możliwość ciekawych spacerów. Sądząc po śladach opon, okresowo mają tu miejsce popisy. (N 54.876621° E 24.014859°)
                                                                                                                                 Pożajście. Dwa kilometry dalej mamy możliwość zatrzymania się na miejscu biwakowym, w porcie jachtowym. W sezonie stoją tam litewskie przyczepy. Jest to popularne miejsce niedzielnego odpoczynku. Teren ogrodzony Płatne. (N 54.886705° E 24.023925°).
                                                                                                                                    Duży kompleks parkingów, obok skansenu w Rumszyszkach. Opłata 8 lit/dobę. Nie ma problemów z pozostaniem na noc. Przy wejściu do skansenu pomieszczenie ochrony. Możliwość nabrania wody w WC. (N 54.866277° E 24.201940°)
                                                                                                                                   W Rumszyszkach jest biały kościół z XIX wieku. Obok parking, na którym możemy się zatrzymać na noc. Nieopodal studnia, z której nabierzemy wody do kampera. Koordynaty (N 54.859827°  E 24.202805°). Oczywiście wszystko free.
                                                                                                                                  Trzecie miejsce w Rumszyszkach, gdzie możemy zatrzymać się na noc, to uroczy brzeg zalewu kowieńskiego. Jednak w tym przypadku, przed zjazdem na sam brzeg, powinniśmy pieszo przejść około 100-200 metrów utwardzoną drogą, aby upewnić się, że nasz kamper poradzi sobie z wyjazdem, lub czy nie jest za duży. Gałęzie. Postój free (N 54.859105°  E 24.214326°)
       


                                                                                                                                                                                                                                         Kolejne miasto to Kiejdany, z zaparkowaniem nie ma problemów, ale poza zwiedzaniem, to wody szukałem tu też. I oto studnia ogólnodostępna, położona między domami, z dobrą wodą. (N 55.285808°  E 23.979215°)
       
  
       
              
      
                                                                                                                                                                                                                              Szetejnie, po litewsku Seteniai. Malutka wioska położono nieopodal Kiejdan, którą rozsławił Czesław Miłosz. Miłośnicy jego twórczośwci wiedzą o co chodzi. W trzecim domu od wjazdu na teren parku mieszka kobieta zarządzająca tym miejscem pracy twóczej. Bo nie jest to muzeum. Tu możemy poprosić o możliwiść wjazdu i noclegu w parku. Możliwość zatankowania wody i rozpalenia ogniska. Miejsce mistyczne :-) N 55.393828°  E 24.033323°)

        

        
            Rakiszki słyną z pałacu Tyzenhauzów. Jak już zwiedzimy kilka ekspozycji wystawowych, to możemy poprosić o możliwość noclegu w pałacowym parku z XVIII wieku. Wjazd przez boczną bramę (N 55.966396°  E 25.600942°) otwartą non stop. Samo miejsce postojowe (N 55.964811°  E 25.601346°). Na tyłach pałacu wąż z możliwością nabrania wody. Miejsce sympatyczne i spokojne.

                                                                                                                          W Rakiszkach jest jeszcze jeden ważny zabytek - kościół z XIX wieku, a obok niego SP (stellplatz) free. Oświetlony. (N 55.963424°  E 25.583348°)


       
      



                                                                                                                                                                                                                              Birże. Stare miasto z siedzibą Radziwiłłów. Obok kilka parkingów, na których możemy się zatrzymać na noc. Ten najbliżej wejścia do muzeum N 56.205186° E 24.757091°. Zwykły przymuzealny parking.

                                                                                                                              Birże. Ciekawsze miejsce jest po drugiej stronie zamku. Duży plac, ze studnią, gdzie możemy zatankować wody do kampera. Wszystko free. Koordynaty N 56.203190° E 24.753560°. 
                                                                                                                                  Jako ciekawostkę pokażę cennik muzeum, które zlokalizowane jest w odrestaurowanym zamku Radziwiłłów. No właśnie. Wszystko w języku litewskim. Zrezygnowałem z wejścia, gdy dowiedziałem się, że opisy eksponatów też są po litewsku. Więc niech sobie Litwini sami zwiedzają. :-( . Tymczasem na pobliskim parkingu (N 56.204575°  E 24.760695°) jest dostępne free WiFi.      
                                                                                                                                   Możejki. Miasto tranzytowe, przy łotewskiej granicy. Zatrzymaliśmy się tutaj, późnym wieczorem, na parkingu przed marketem IKI  (N 56.304084° E 22.341942°). Ciekawostką na tym parkingu jest zakaz ruchu wszelkich pojazdów po godzinie 23.00







Łotwa

Kilka przykładowych cen. Tu obowiązuje euro.
Wstęp do zamku Rundales (bilety studenckie po 4.27 EUR) + foto 1.42. Chleb 0,55, chleb razowy 1,1. Olej napędowy (diesel) 1,304. Muzeum fotografii w Rydze 3.2EUR dla seniorów. Wstęp do kościoła w Rydze 1, WC 0,2. Kawa 2.15, żółty ser 4-4.5 za kg, wstęp do zamku Sigulda 0.71.
        Nim podam nasze miejsca postojowe, to napiszę o dwóch minach, na jakie najechaliśmy w tym kraju. Nawigacja wskazuje ok., na mapie papierowej droga "czerwona", a w realu ...... kilkanaście kilometrów pylącego szutru. I to dwie takie przygody.
Teraz miejsca postojowe dla kamperów:

                                                                                                                                   Bauskas. Do miasta wjechaliśmy późną nocą (za sprawą dróg gruntowych), więc na poszukiwanie miejsca czasu nie było. Nie mniej okazało się, że całkiem dobry jest duży praking przed marketem maXim. N 56.406036°  E 24.187420°
      
      
      
       

        

                                                                                                                                  Rundale. Już tylko dla tego barokowego pałacu warto przyjechać na Łotwę. Wokół jest kilka prywatnych parkingów, poza sezonem nieczynnych. Nam wystarczało miejsce, gdzie zatrzymują się autokary z wycieczkami. Duży free parking, oświetlony, z ujęciem wody do zatankowania. N 56.415684°  E 24.031292°.
                                                                                                                                   Okolica Rundale. Jeśli ktoś szuka ustronnego miejsca, może się zatrzymać kilometr dalej, obok tenisowych kortów N 56.419120° E 24.013936°
                                                                                                                                  Osiemdziesiąt kilometrów dalej znajduje się Ryga - stolica Łotwy. Miasto 700 tysięczne, w połowie zamieszkałe przez Łotyszów i Rosjan. W przeciwieństwie do Litwy, gdzie chyba wszyscy czują wstręt do języka polskiego i rosyjskiego, tu bez problemu możemy rozmawiać po rosyjsku. Starówka wpisana jest na listę światowgo dziedzictwa UNESCO. My spędziliśmy tutaj 3 dni. Dwa wydają się niezbędne, aby poznać, choć trochę, to miasto. Zdradzę teraz naszą metodę na wynajdywanie fajnych miejsc postojowych dla kamperów. Otóż rozmawiamy na ten temat z kierowcami napotkanych autokarów turystycznych. Oni znają chyba wszystkie tajemnice, gdzie za free, można się zatrzymać (nawet na noc), jak najbliżej atrakcji turystycznych. W Rydze jest taki parking, tuż przy Starym Mieście (N 56.956844°  E 24.098259°). Staliśmy tam w ciągu dnia. Jednak na nocny wypoczynek miejsce wydaje się nazbyt ruchliwe. Pytaliśmy okolicznych mieszkańców o bezpieczeństwo w tym rejonie. Twierdzili, że nie ma problemu. Jednak pobliska droga przelotowa nie nastraja optymistycznie. Dlatego dwa kolejne noclegi spędziliśmy w super cichym zakątku, bok łotewskiej stacji TV (patrz foto). N 56.936790°  E 24.114156° Piękny stąd widok na nocną Rygę. Do centrum można dotrzeć rowerem lub pieszo. Gdy braknie wody, wspomogą nas pracownicy ochrony z bramy wjazdowej.

                                                                                                                              Jeśli ktoś chce bliżej centrum, to może się zatrzymać przy bocznych uliczkach, gdzie widzieliśmy parkujące kampery N 56.934716°  E 24.147932°. Sami tego miejsca nie testowaliśmy.
                                                                                                                               Sigulda - miasteczko położone na skraju Parku Narodowego Gauja. Dawno, dawno temu Krzyżacy wybudowali w okolicy kilka swoich zamków. Obok jedneg z nich, na sporym parkingu, można się zatrzymać na noc N 57.165975°  E 24.851855°

                                                                                                                                   Kilkaset metrów dalej jest jeszcze większy parking, również z możliwością zatrzymania się kamperem N 57.163283°  E 24.853080°. Miejsce trzecie w Siguldzie, często wymieniane w publikacjach, to parking przy wejściu na teren Parku Narodowego (N 57.170348°  E 24.861597°). Sami tu nocowaliśmy, ale miejsca wyżej wymienione wydają się ciekawsze. Muszę jeszcze dodać, że jeśli nie gnamy przez Łotwę "na złamanie karku", to rejon rzeki Gauja wydaje się godny zatrzymania na 1-2 dni. Można tu zaplanować kilka ciekawych wycieczek rowerowych lub pieszych. Miejscowa informacja turystyczna zaopatrzy nas w ciekawe materiały informacyjne i mapy.

                                                                                                                               W sąsiednej Turaida jest ciekawy zamek z XIII wieku i duży plac postojowy, gdzie w nocy panuje niczym nie zmącona cisza (N 57.186088°  E 24.844838°). Natomiast w ciągu dnia sami ocenimy, czy okoliczne tereny prawidłowo zostały nazwane Łotewską Szwajcarią? W okolicy mogę wymienić jeszcze miejsca noclegowe, które nam polecano, ale których osobiście nie widzieliśmy. SP w lesie, nad jeziorem N 57.363170°  E 25.172830°. SP koło rzecznego promu N 57.254320°  E 25.044080°. To ostatnie miejsce znane jest kajakarzom i w czasie sezonu może tu być dość gwarnie.
                                                                                                                               Miasteczko Sabile. Jak już tutaj dotarliśmy, to okazało się, że jest tutaj najdalej na północ rosnąca winnica! Ale nie mniej ciekawa była ogrodowa wystawa kukieł N 57.044259°  E 22.576239°. Warto przystanąć tu na chwil kilka.

                                                                                                                               Przy okazji możemy wody zatankować N 57.046250°  E 22.572637°. Jak już się tu zatrzymamy, to warto udać się na mały spacer, po tym małym miasteczku. Naprawdę warto.

                                                                                                                                   Kolejne nasze miejsce postojowe wybraliśmy (wyjątkowo!) na parkingu stacji benzynowej, bo: była tu sieć WiFi, a my mieliśmy pilne prace w internecie. Ponadto zapasy wody trzeba było uzupełnić. N 56.930807°  E 23.587680°. To duża stacja koło kąpieliska Jurmała. Skoro już napisałem o stacji i wodzie, to warto wiedzieć, a my tego odkrycia dokonaliśmy dość późno, że na większych stacjach paliw na Łotwie, są szafy szklane - jak ta widoczna na zdjęciu. Napisane na niej powinno być "gaiss" co oznacza powietrze (kompresor) i "udens", co po łotewsku znaczy woda. Na ogół jest tam konewka, którą cierpliwi naleją sobie wody do kampera. W dobrym tonie jest zapytać obsługi stacji o możliwość nabrania wody. Węża do tankowania wody, w takich miejscach raczej nie podłączymy. Czyli generalnie szukamy dużych, firmowych stacji i napisu "udens".

                                                                                                                                    Tu jest przykład ze stacji Statoil ..... na Litwie! Vanduo, to woda. Teraz warto zapoznać się, jak w danym języku nazywana jest woda i już tego drogocennego płynu nie powinno nam zabraknąć, w czasie uprawiania karawaningu po Europie.
                                                                                                                                Wróćmy jeszcze na moment na Łotwę. Obok miasteczka Tukuma jest pięknie odrestaurowany pałacyk-muzeum. Obok niego, nad uroczym stawem możemy kampera na noc postawić N 56.966084°  E 23.194654°.

Estonia 

           Trochę przykładowych cen, oczywiście w EUR. Ziemniaki 0.39 za kilogram, pomidory 1.59, drożdżówki 0.19, biały ser biały 4 euro, pielimieny z mięsem 2.8 za kg, LPG 0.679 za litr, diesel 1.305, pizza mrożona kupiona w sklepie od 2.59, jogurt 0.85, drożdżówki na wagę ok.7 za kg, Bilet wstępu do skansenu 3 EUR (emeryci). Obiad regionalny 2 osoby 22 EUR, piwo około 1. Sałatka regionalna w Kurlandii 4.3. Za 0.7 euro zjemy deser regionalny.

                                                                                                                         Takie ceny obowiązują na Starówce Tallinna.





        
                                                                                                                              Tallinn. Dopływamy z Helsinek w środku nocy. Ciężko coś znaleźć blisko Starówki i do tego w ciemnościach. My mamy jednak szczęście i dostajemy zgodę na postawienie kampera obok restauracji Klaus. Cicho, bezpiecznie, a co najważniejsze - 5 minut pieszo do największych atrakcji turystycznych miasta. Niejako przy okazji jest tu tanie i dobre jedzenie. 
                                                                                                                               Potem przenosimy się poza centrum Tallinna. Jest tu jakiś camping Tallinn City, ale dla nas, jego lokalizacja i warunki jakie oferuje, to jakieś nieporozumienie. Niektórzy myślą inaczej. N 59.447777°  E 24.808889°. Jeśli ktoś ma nadwyżkę 20 EUR, może zatrzymać się w porcie jachtowym (N 59.467648° E 24.824390°)
                                                                                                                               Ale my, kilkaset metrów wcześniej znajdujemy bezpłatny wielki plac N 59.464868°  E 24.825622°, a 400 metrów od niego jest spore centrum handlowe.     
       
         
       
       
         
      




     
        Kolejne kilkaset metrów dzieli nas od spokojnego, oświetlonego miejsca postojowego (free oczywiście), nad brzegiem morza, gdzie można udać się na poranny jogging, albo inne biegi N 59.463861°  E 24.821225°

                                                                                                                          Jeszcze jedno fajne miejsce udało nam się namierzyć w Tallinnie. Trochę na uboczu. Jak jesteśmy w grupie, to może być interesujący SP. Na betonowym nabrzeżu N 59.448078°  E 24.754037°
 Ze stolicy Estonii jedziemy na zachód. Na przedmieściach Tallinna położony jest skansen wsi estońskiej (N  59.431489°  E 24.637824°) o nazwie Rocca al Mare. Najlepiej zwiedzać go na rowerze, a w rejonie wejścia są duże parkingi, na których zapewne można przenocować w swoim kamperze.
Kilkadziesiąt kilometrów dalej może zwiedzić dwie przyrodnicze ciekawostki. Klif morski (N 59.422113°  E 24.330467°) oraz wodospad Keila Joa (N 59.395718°  E 24.295693°).
                                                                                                                         W miejscowości (uzdrowisku) Haapsalu, a właściwie, to tuż przed nią, zatrzymujemy się na oświetlonym placu byłej radzieckiej jednostki wojskowej N 58.943672°  E 23.579632°. W samym mieście można stanąć na parkingu N 58.948306°  E 23.539198°, obok zamku katedralnego z XIII wieku. 
 
       
       
      




     
        Przenieśmy się teraz bliżej Rosji. Ciekawe miasteczko Vaksali. Można się tu zatrzymać na oświetlonym parkingu, koło prokuratury (?) N 58.377740°  E 26.705680° 
                                                                                                                           Ostatnią noc, przed wjazdem do Rosji, spędziliśmy w Voru, nad brzegiem jeziora o tej samej nazwie. Był tu zasięg WiFi, teren oświetlony i ciekawie zagodpodarowany brzeg jeziora.
      
       
      
     




                                                                                                                         Następnego dnia okazało się, że w odległości kilometra, tuż przed miasteczkiem, jest ładnie zagodpodarowany parking "dla wędkarzy". Zapewne tu też można zanocować N 57.847420°  E 26.981946°
                                                                                                                          Natomiast wodę możemy zatankować w publicznym miejscu, z przydrożnej pompy N 57.846076°  E 26.987408°


                 I to było by na tyle, w temacie karawaningowym w Pribałtykach. Podałem tylko te dane, które osobiście sprawdziliśmy w czasie naszej podróży. W zapasie mieliśmy jeszcze kilkadziesiąt namiarów na miejsca postojowe, uzyskane od karawaningowców z innych krajów. Jednak, skoro ich nie widzieliśmy, to i nie wskazujemy.
Jakieś wnioski? Jak na nasz gust, to bardziej interesujące i przyjazne dla karawaningu są Estonia i Łotwa niż sąsiednia Litwa. Oczywiście taki pogląd jest rzeczą gustu.
W kolejnej części, podamy miejsca karawaningowe na terenie Rosji.  












Kamperem przez świat. Irak 2021

             Matko Boska! Krzyknąłem, gdy zobaczyłem swoje zaległości w prowadzeniu PPP (praktycznych porad podróżników) na naszym blogu. Gd...